Levenstestament in Spanje

Een gevolmachtigde is nergens aan gebonden

Men moet zich altijd goed realiseren dat met een volmacht slechts bevoegdheden worden verleend. Daarmee is geenszins gewaarborgd dat met de volmacht slechts handelingen worden verricht die in het belang van de volmachtgever zijn. Een volmacht is een <<eenzijdig document>>. De gevolmachtigde zet zijn handtekening er niet onder en bindt zich nergens aan. Binnen ruime grenzen is hij vrij de bevoegdheden te gebruiken zoals hij dat wil.

Overeenkomst

Een gevolmachtigde kan met betrekking tot het gebruik van de volmacht alleen worden gebonden aan door de volmachtgever gestelde regels als dit tussen hen wordt geacht te zijn afgesproken (een overeenkomst). Een levenstestament is een volmacht die is gecombineerd met een dergelijke overeenkomst. Die overeenkomst wordt geacht in te gaan zodra de volmacht wordt gebruikt. In de overeenkomst wordt ook geregeld dat de gevolmachtigde wordt gecontroleerd, ter voorkoming van misbruik (gebruik in eigen belang). Een levenstestament is daarmee een zeer geschikt document om te waarborgen dat de belangen van een wilsonbekwame persoon worden behartigd, zonder dat hierbij de rechter nodig is.

Levensexecuteur, “bezint eer gij begint”

Zodra een levensexecuteur zijn volmacht gebruikt ontstaan voor hem de in het levenstestament beschreven verplichtingen. De levensexecuteur dient zich goed te realiseren waar hij aan begint. Niet nakoming van zijn verplichtingen leidt tot aansprakelijkheid voor eventueel daardoor veroorzaakte (financiële) schade bij de wilsonbekwame. In geval van een gewone volmacht is dat veel minder snel het geval.

Echtgenoten hebben aan een volmacht (over en weer) voldoende

Het overwegend grote vertrouwen en vaak aanwezige wederzijdse belang bij rechtshandelingen, maakt dat tussen echtgenoten een gewone <<notariële algemene volmacht>> meestal volstaat. Stel daarin vast dat de volmacht geldig blijft bij ingetreden wilsonbekwaamheid, maar voorkom dat de volmacht onwerkbaar wordt door hierin de voorwaarde op nemen dat die diagnose eerst moet zijn vastgesteld. De huisarts mag dit niet doen, en in Spanje kan die diagnose door een gespecialiseerde arts maanden in beslag nemen.

Opvolgende volmacht / volmacht wordt levenstestament

Bij het opstellen van een volmacht tussen echtgenoten moet op zijn minst óók worden nagedacht over het aanwijzen van een <<opvolgend gevolmachtigde>> voor de situatie dat een echtgenoot overlijdt en  de wilsonbekwame echtgenoot alleen achterblijft. Bij een volmacht aan een ander dan een echtgenoot, en derhalve ook bij een volmacht door een alleenstaande, is vaak wél behoefte aan regels die voorschrijven hoe de volmacht moet worden gebruikt en controle op de nakoming daarvan. Een volmacht wordt pas een levenstestament als dergelijke regels daarin zijn opgenomen, en aan de gevolmachtigde zijn opgelegd. Die regels zijn vaak eerder noodzakelijk dan men wil denken. Zelfs een kind dat het volledige vertrouwen geniet, kan gedurende een moeilijke levensfase ‘tijdelijk’ geld nodig hebben en in staat blijken misbruik te maken van zijn volmacht. Realiseer dat een algemeen gevolmachtigde de bankrekening van de volmachtgever volledig kan leeghalen.

Volmacht in Spanje

Voor een (algemene) volmacht die moet (blijven) werken bij ingetreden wilsonbekwaamheid van de volmachtgever gelden in Spanje speciale regels. Ook de volmacht die deel uitmaakt van een levenstestament dient hieraan te voldoen als het de bedoeling is dat deze ook in Spanje moet kunnen worden gebruikt voor rechtshandelingen met Spaanse partijen of instanties. Uiteraard dient deze volmacht dan ook in de Spaanse taal te zijn opgesteld.

Levenstestament in Spanje

Het onderdeel van het levenstestament waarin de regels staan met betrekking tot het gebruik en de voorkoming van misbruik van de volmacht, geldt slechts tussen de volmachtgever en (opvolgend) gevolmachtigde. Dit zijn vaak allebei Nederlanders. Daarop kan het Nederlands recht van toepassing worden verklaard en – in het geval van niet nakoming door de gevolmachtigde – de Nederlandse rechter bevoegd worden verklaard. Dit onderdeel van het levenstestament behoeft derhalve niet in het Spaans te worden opgesteld.

Handhaving van de regels in het levenstestament en preventie tegen misbruik van de volmacht

Ter handhaving van de regels van het levenstestament dient dan wel een persoon te worden aangewezen die misstanden en misstappen van de gevolmachtigde (desnoods bij de rechter) kan aankaarten en de volmacht kan intrekken als dit nodig is. Die persoon wordt de <<toezichthouder>> genoemd. Een levenstestament dat al deze onderdelen voorziet werkt preventief in de zin dat de (opvolgend) gevolmachtigde zich bewust is van zijn aansprakelijkheid als hij de regels van het levenstestament overtreedt en de wilsonbekwame volmachtgever daarbij schade berokkent.

Een levenstestament van Hak & Rein Vos (voor) in Spanje

HAK & REIN VOS Juridisch adviseurs en notarissen is het enige Nederlandse notariskantoor met permanente vestigingen aan de Costa’s, en is onder andere gespecialiseerd in testamenten en levenstestamenten voor Nederlanders met bezit in Spanje. Maak een afspraak voor een vrijblijvend eerste gesprek op een van onze Spaanse kantoren of op ons Nederlandse kantoor in Lelystad.

Over R.L. Zanardi

Renato Zanardi is al ruim 11 jaar professioneel actief, met het advisering van Nederlanders die woonachtig zijn of bezittingen hebben in Spanje op het gebied van testamenten, erfrecht, erfbelastingrecht en (fiscale) nalatenschapsplanning en nalatenschapsafwikkeling. Meer informatie

Referenties