Samenlevingsvormen – huwelijk, geregistreerd partnerschap of samenwonen

Wanneer u als Nederlander in Spanje woont of daar bezit hebt, kan uw samenlevingsvorm – of u nu getrouwd bent, een geregistreerd partnerschap hebt of samenwoont – grote juridische en fiscale gevolgen hebben. Hieronder leggen we uit waarom dit zo belangrijk is en waar u op moet letten.

Overzicht: toepasselijk huwelijksvermogensrecht voor Nederlandse echtgenoten gehuwd zonder huwelijksvoorwaarden

Het Nederlandse huwelijksvermogensrecht is altijd van toepassing als de Nederlandse echtgenoten voorafgaande aan het huwelijk huwelijksvoorwaarden hebben opgesteld met hierin een zogenaamde ‘rechtskeuze’ hebben opgenomen voor het Nederlandse huwelijksvermogensrecht.

Onderstaand overzicht laat zien welk nationale huwelijksvermogensrecht van toepassing is op Nederlandse echtgenoten zonder huwelijksvoorwaarden, afhankelijk van de woonplaats bij het huwelijk en de inwerkingtreding van de Europese Huwelijksvermogensrechtverordening (EHVV) op 29 januari 2019.

1. Nederlandse Echtgenoten gehuwd vóór 29 januari 2019 (voor de EHVV)

Voor huwelijken gesloten vóór de inwerkingtreding van de EHVV geldt het recht op basis van het oude internationaal privaatrecht (Haags Huwelijksgoederenverdrag 1978 of andere regels).

2. Nederlandse Echtgenoten gehuwd ná 29 januari 2019 (onder de EHVV)

Voor huwelijken gesloten na de inwerkingtreding van de EHVV gelden de volgende objectieve criteria van de verordening als geen rechtskeuze is gemaakt.

Advies

Wilt u zekerheid over het toepasselijke recht of een specifiek recht toepassen, zoals het Nederlandse huwelijksvermogensrecht? Overweeg een rechtskeuze vast te leggen in een notariële akte. Dit voorkomt dat u automatisch te maken krijgt met bijvoorbeeld het Spaanse recht en biedt duidelijkheid bij eventuele scheiding of overlijden.

Voor gehuwden die een verschillende nationaliteit hebben, geen rechtskeuze hebben vastgelegd in huwelijksvoorwaarden en geen gezamenlijke woonplaats hebben, ligt het nog ingewikkelder. Neem contact met ons op voor deskundig advies!

Waarom een rechtskeuze essentieel is

Een rechtskeuze biedt niet alleen duidelijkheid over welk recht op uw vermogen van toepassing is, maar voorkomt ook complexe juridische en fiscale problemen bij overlijden of scheiding. Zonder rechtskeuze kan er onzekerheid ontstaan over:

• Welke verdeling van uw vermogen geldt bij overlijden of echtscheiding.
• Hoe uw nalatenschap fiscaal wordt behandeld, zowel in Nederland als in Spanje.
• Welke invloed het toepasselijke recht heeft op eventuele testamenten of huwelijksvoorwaarden.

Voor Nederlanders met bezit in Spanje is een rechtskeuze voor het Nederlandse recht daarom meestal aan te bevelen. Dit waarborgt dat uw vermogen wordt behandeld volgens vertrouwde Nederlandse regels, en niet volgens het Spaanse recht, dat bijvoorbeeld geen algehele gemeenschap van goederen kent.

Het belang van het Huwelijksvermogensrecht

Het huwelijksvermogensrecht is cruciaal voor de omvang en samenstelling van uw nalatenschap. Toch wordt dit aspect in Spanje vaak over het hoofd gezien. Veel testamentadviseurs verdiepen zich niet in huwelijksvoorwaarden of partnerschapsvoorwaarden en missen hierdoor kansen om uw nalatenschapsplanning te optimaliseren. Hierdoor kan de daadwerkelijke uitkomst na een overlijden sterk afwijken van wat u dacht dat in uw testament geregeld was.

Algehele Gemeenschap van Goederen: Uniek voor Nederlanders

Nederlandse echtgenoten die vóór 1-1-2018 zijn gehuwd zonder huwelijksvoorwaarden zijn gehuwd zijn standaad gehuwd in algehele gemeenschap van goederen. Dit betekent dat alle bezittingen én schulden automatisch van de echtgenoten samen zijn, ongeacht waar zij wonen. Spanje kent zo’n regeling niet, en Spaanse instanties zijn vaak niet bekend met deze Nederlandse rechtsvorm.

Dit kan echter in uw voordeel werken. Als u bijvoorbeeld een tweede woning in Spanje hebt, kan de algehele gemeenschap van goederen – mits juist toegepast – ervoor zorgen dat de langstlevende echtgenoot volledig vrijgesteld wordt van Spaanse erfbelasting voor die woning. Dit kan vooral interessant in regio’s waar de erfbelastingvrijstellingen beperkt zijn.

Huwelijksvoorwaarden, Partnerschapsvoorwaarden en Samenlevingscontracten

Heeft u huwelijksvoorwaarden of partnerschapsvoorwaarden? Dan bepalen de afspraken in deze akten welke bezittingen, schulden en waarden tot de nalatenschap van de overleden echtgenoot behoren. Bij een geregistreerd partnerschap gelden in Nederland dezelfde regels als bij een huwelijk, maar let op: Spanje erkent geregistreerde partnerschappen vaak niet.

Een samenlevingscontract biedt in Nederland fiscale en juridische voordelen, zoals:

1. Bescherming van de langstlevende partner tegen aanspraken van kinderen.
2. Dezelfde erfbelastingvrijstellingen als voor echtgenoten.
3. Toepassing van het laagste erfbelastingtarief.

In Spanje gelden deze voordelen meestal niet, tenzij u in specifieke regio’s woont (zoals Catalonië)

Onze Adviesdiensten: Uw Huwelijksvermogen als Onderdeel van Estate Planning

Met huwelijksvoorwaarden kunt u de omvang en samenstelling van uw nalatenschap vooraf beïnvloeden. Dit kan bijvoorbeeld van belang zijn bij stiefkinderen of onterfde kinderen. Daarnaast heeft het fiscaal grote gevolgen: veranderingen in uw huwelijkse voorwaarden kunnen vermogensverschuivingen veroorzaken tussen echtgenoten, die in Spanje belastbaar kunnen zijn.

Onze adviseurs zijn gespecialiseerd in het samenspel tussen Nederlands en Spaans recht en de fiscale regels in beide landen. Door deze unieke kennis kunnen wij u helpen met optimaal advies voor uw persoonlijke situatie. Neem contact met ons op en ontdek hoe wij uw vermogen en nalatenschap beter kunnen beschermen!