Indianenverhalen onder de zon

Op vakantie gebeurt het u vast wel weer eens. Het onderwerp van nalatenschappen en testamenten komt ter sprake. De buren hebben van kennissen gehoord dat een neefje problemen heeft gehad omdat er iets niet goed was geregeld. Onder het nuttigen van wat cañas en tapas worden de verhalen al gauw sterker en sterker. Veel van deze verhalen vallen in de categorie Indianen-verhalen. Ik zal er hier een aantal belichten en daar waar mogelijk ontkrachten.

Nalatenschap voor de staat

“Als je geen testament hebt gemaakt, dan vervalt je nalatenschap aan de staat”. Deze stelling is volstrekt incorrect. Een nalatenschap komt toe aan de erfgenamen. Iedereen kan in een testament bepalen wie zijn erfgenamen zijn. (De wet kan hier wel wat beperkingen aan leggen.) Als er geen testament is, dan worden de erfgenamen door de wet aangewezen. Op de nalatenschap van een Nederlander met een vakantie-woning in Spanje is dat altijd de Nederlandse wet. Enkel in het geval er geen erfgenamen in Spanje komen opdagen die de goederen claimen (of bijvoorbeeld het bestaan van een bankrekening niet weten), zullen die goederen na verloop van minimaal twintig jaar aan de overheid vervallen

Testament vertalen

“Je moet een vertaling van je testament hebben opdat de erfgenamen in Spanje kunnen erven”. Deze stelling is niet geheel incorrect, maar het zal in 9 van de 10 gevallen niet nodig zijn om vast een testament te laten vertalen. Bij het afwikkelen van een nalatenschap van een Nederlander in Spanje zal de Spaanse notaris in de regel niet zonder meer een vertaald testament aanvaarden, zonder dat een Nederlandse notaris daar uitleg over heeft gegeven. De Spaanse notaris kan namelijk niets met een testament waarin staat dat boek 4:1167 of de wettelijke verdeling van toepassing is. Die uitleg krijgt hij meestal in de vorm van een verklaring van erfrecht, waarin staat hoe de verdeling moet plaatsvinden. Die moet dan vertaald worden. Verder blijkt het van te voren maken van een vertaling ook overbodig, indien men later een nieuw testament opmaakt.

Nederlands testament

“Een Nederlands langstlevende testament is niet geldig in Spanje”. Regelrechte onzin. De Spaanse Burgerlijke Wetboek stelt in artikel 9.8 dat op de nalatenschap van een buitenlander zijn nationale wetgeving van toepassing is. Duidelijker kan het niet. Iets anders is dat de Nederlandse wetgeving stelt dat op de nalatenschap van een Nederlander die langer dan vijf jaar voor zijn overlijden in Spanje woonde de Spaanse wetgeving van toepassing is, tenzij hij in zijn testament voor het Nederlandse erfrecht gekozen had. In dat geval zou een Nederlands langstlevende testament zonder rechtskeuze tot gevolg kunnen hebben dat de Spaanse wetgeving van toepasing is, en op grond van deze de rechten van de kinderen geschaadt worden en dus ’gecorrigeerd’ moet worden.

Testament voor het Spaanse huis

“Je moet een Spaans testament hebben voor je Spaanse huis”. Dit is een volledig onjuiste stelling, met vaak rampzalige gevolgen als dit testament door een niet deskundige opgesteld is. Hierover heb ik een paar weken geleden al uitgebreid geschreven. Een testament dat niet door een expert opgesteld is, kan de in de Nederlandse wetgeving vastgelegde bevoordeling van de langstlevende ontkrachten. Deze stelling komt meestal voort uit de onkunde van de adviseur om een Nederlands testament in Spanje uit te kunnen voeren.

Partners

Opvallend is dat er zich tussen alle sterke verhalen en welgemeende adviezen weinig adviezen te vinden zijn voor ongehuwde partners. Samenwoners, geregistreerde partners, al dan niet van dezelfde nationaliteit, al dan niet van gelijk geslacht, hebben behoefte aan goede adviezen, maar zijn daar zelf meestal niet van bewust. Samen heeft men een vakantiehuis in Spanje, en op vakantie denkt men niet aan de problemen die kunnen rijzen bij het overlijden van één van de twee. Totdat het te laat is. Voor hen zijn de indianenverhalen dan levensecht.