“Nieuwe Europese erfrechtregels betekenen juist verslechtering voor Nederlanders met bezit in Spanje”; misleidende informatie in de media!

Publicatiedatum 17 oktober 2012.

De Europese erfrechtverordening is aangenomen en onlangs in het publicatieblad van de Europese Unie verschenen. De media hebben de inhoud van deze verordening en de consequenties hiervan op zijn minst gezegd wat te kort door de bocht weergegeven. In enkele landen van Europa zal deze verordening namelijk niet tot een verbetering/vereenvoudiging leiden. Een van die landen is Spanje. Als gevolg van de misleidende informatie in de media hebben sommige Nederlanders nu het idee dat de vererving van hun Spaanse bezit minder of geen aandacht meer behoeft. Niets is echter minder waar!

Hoewel in de verordening ook nog diverse andere zaken zijn geregeld, ga ik hieronder slechts nader in op het recht dat volgens de verordening van toepassing is op erfopvolging.

Allereerst is van belang dat de verordening slechts van toepassing zal zijn op de erfopvolging van personen die overlijden op of na 17 augustus 2015.

I. Hoofdregel: het recht van het land van de laatste gewone verblijfplaats van de overledene bepaalt de erfopvolging.

De vererving van een buitenlands vakantiehuis zal derhalve na 17 augustus 2015 in beginsel plaatsvinden volgens het het recht van het land van de (echte) woonplaats van de eigenaar. De vererving van het Spaanse vakantiehuis van een Nederlander die in Nederland woont gaat volgens de huidige regels ook volgens het Nederlandse recht. Die Nederlander heeft daarvoor de nieuwe Europese verordening dus niet nodig!

II. ‘De wet van de woonplaats’ is onmiddellijk van toepassing.

Op de erfopvolging van de Nederlander die emigreert naar Spanje (of feitelijk moet worden geacht voortaan in Spanje te wonen) is na 17 augustus 2015 met onmiddellijke ingang het Spaanse erfrecht van toepassing. Naar de huidige regels is dat pas het geval na verloop van 5 jaar na het vertrek uit Nederland. De verordening resulteert voor deze Nederlander per 17 augustus 2015 dus in een verslechtering in vergelijking met de huidige situatie. Nederlanders die op die datum permanent in Spanje wonen moeten dus onmiddellijk actie moeten ondernemen om het Nederlandse erfrecht te ‘behouden’, en te voorkomen dat het Spaanse erfrecht op hun gehele vermogen (ook op het Nederlandse) van toepassing wordt.

Welke actie moet (onmiddellijk) worden ondernomen? Rechtskeuze!

Om te voorkomen dat het Spaanse erfrecht het Nederlandse erfrecht verdringt (met alle gevolgen van dien) dient een testament te worden gemaakt waarin met zoveel woorden wordt opgenomen dat niet het Spaanse maar het Nederlandse recht van toepassing moet zijn/blijven op de erfopvolging.

Conclusie

Het vorenstaande staat natuurlijk allemaal haaks op het idee dat de mensen van de publicaties in de media hebben gekregen. Regelmatig ontmoet ik mensen die werkelijk het idee hebben gekregen dat de verordening alle problemen voor hen heeft opgelost, en dat ze niets meer hoeven te regelen.

Anders is het voor Nederlanders met bezit in landen als Italie en Frankrijk. Dat zijn landen waar thans nog geldt dat onroerend goed altijd vererft naar de regels van ‘het land van de ligging’, ongeacht of de eigenaar een andere nationaliteit heeft, in een ander land woont, of in zijn testament een rechtskeuze heeft uitgebracht voor het recht van zijn nationaliteit. Voor die Nederlanders is de totstandkoming van deze verordening een fantastische ontwikkeling. Zij kunnen namelijk voortaan het Nederlandse erfrecht door middel van een rechtskeuze ‘importeren’ in het Europese land waar hun bezit staat…..en dat is precies hetgeen Nederlanders met bezit in Spanje al lang al konden!

mr. R.L. Zanardi