Boedelnotaris

Hak en Rein Vos als boedelnotaris

Naast de executeur kan de taak van boedelnotaris worden benoemd. De boedelnotaris verricht in hoofdlijnen de volgende werkzaamheden

• het maken van een verklaring van erfrecht;
• het voeren van de administratie in het kader van het beheer van de nalatenschap;
• het verzorgen van de successieaangifte;
• het verzorgen van de verdeling (als er meerdere erfgenamen zijn).

Als het Nederlandse erfrecht/testament op het Spaanse bezit van toepassing is dient de boedelnotaris een belangrijke rol te spelen. De Spaanse bezittingen die tot de nalatenschap behoren dienen op naam te worden gesteld van degene(n) die hiertoe krachtens het Nederlands erfrecht/testament gerechtigd zijn. ‘Tenaamstelling’ van belangrijke bezittingen (zoals onroerend goed) vindt in Spanje in de regel plaats via een Spaanse notaris. De Spaanse notaris dient te kunnen verifiëren dat hij de bezittingen op de juiste naam stelt. Omdat hij het Nederlands erfrecht niet kent, en daarom het Nederlandse testament niet goed kan interpreteren, heeft hij van de Nederlandse notaris een verklaring van erfrecht nodig. In tegenstelling tot in Nederland vaak het geval is, is in die verklaring niet slechts de conclusie van belang. In die conclusie wordt slechts opgenomen welke personen gerechtigd zijn om over de nalatenschapsgoederen te beschikken of deze goederen te beheren, en in welke hoedanigheid (erfgenaam, gevolmachtigde, executeur). De Spaanse notaris wenst echter het naadje van de kous weten. Hij wil in de verklaring van erfrecht uitgelegd zien waarom de conclusie zo luidt. Hij moet met deze verklaring bijvoorbeeld goed beslagen ten ijs komen als hij een bepaalde fiscaal vriendelijke testamentaire constructie moet verdedigen tegenover de Spaanse fiscus. Een dergelijke verklaring van erfrecht wordt daarom (in internationale aangelegenheden) ook wel aangeduid als ‘legal opinion’. De Spaanse notaris mag hier volledig op af gaan.

Veel Nederlandse langstlevende testamenten bevatten tegenwoordig allerlei keuzebepalingen. De langstlevende echtgenoot krijgt daarmee wat speelruimte om de afwikkeling naar eigen inzicht uit te voeren (vaak mede ingegeven door fiscale argumenten). Daarbij speelt de fiscaal adviseur uiteraard een invloedrijke rol. Als het gaat om de erfbelasting is dit doorgaans de boedelnotaris. De doorsnee Nederlandse boedelnotaris is echter niet op de hoogte van de consequenties van bepaalde keuzes voor wat betreft de Spaanse erfbelasting. Communiceren met een Spaanse collega gaat meestal ook niet van harte (taalbarrière, arbeidsintensief). Andere Spaanse ‘adviseurs’ zijn vaak niet betrouwbaar/deskundig. Als gevolg hiervan worden dan regelmatig verkeerde keuzes gemaakt die later niet meer kunnen worden teruggedraaid omdat zij al zijn vastgelegd in de verklaring van erfrecht. Het is dus onverstandig eerst een verklaring van erfrecht te laten opstellen bij een willekeurige Nederlandse notaris voordat u zich in verband met de Spaanse afwikkeling tot ons kantoor wendt.